Valencia - Balansiya

Provincie: Valencia
Regio: Valencia
Comarca: Comarca de Valencia
Inwoners: 798.033 (2011)
-------
HISTORISCH
Romeinse naam:
Arabische naam: Balansiyâ (بلنسية)
Mark: al-Sharq al-Andalus
Kurah: Tudmir, Balansiya (Valencia)
Taifa: Balansiya (Valencia)

711: Verovering door het leger van de berber generaal Tariq ibn Ziyad, namens de Omajjaden kalief al-Walid I van Valencia op de Westgoten. De regionale leider in die periode is Abd al-Allah en van hem krijgt de stad de Arabische naam "Balansiya". De verovering verloopt vreedzaam en bestaat in eerste instantie vooral uit het samenwerken van moslims met de oorspronkelijke bevolking.

713 (94): In het "Verdrag van Orihuela" (of ook wel "Verdrag van Tudmir") van 5 april (Radjab) tussen Abd al-Aziz ibn Musa ibn Nusair en de Westgotische graaf of gouverneur van Baetica,Theodemir wordt bepaald dat Valentila (waarschijnlijk Valencia) in bezit kan blijven van de Theodemir (Tudmir, Theudimer). Afspraak is dat christenen, die zich aan de moslimheerschappij houden gespaard worden en vrij het katholieke geloof kunnen blijven uitoefenen in kerken. Een  voorwaarde is dat Theodemir anderen niet mag aanmoedigen om in verzet te komen tegen de moslims en het jaarlijks betalen van belasting. Later reist Theudimer naar Baghdad waar het verdrag wordt bevestigd door de kalief.

777: Abd ar-Rahman ibn Habib al-Fihri al-Siklabi ("de Slaaf",  vanwege zijn lange, rode haren en blauwe ogen), die namens de Abbasieden kalief Mohammed al-Mahdi aan de kust van Tudmir landt (776/77) met het doel om de Omajjaden Abd ar-Rahman I, emir van Córdoba (756-788) te onderwerpen, ontvangt te weinig steun in al-Andalus en vlucht vanuit de omgeving van Barcelona naar de bergen bij Valencia. De emir laat hem achtervolgen en zijn vloot vernietigen. Een berber weet hem te vinden, onthoofd hem op 27 september 778 (162) en laat zijn hoofd (in eind 778 of begin 779) naar Córdoba brengen.

789: Suleiman ibn Abd ar-Rahman, in opstand (788) gekomen tegen zijn broer Hisham I, emir van Córdoba (788-796) vlucht naar de berbers in de bergachtige streek bij Valencia. Suleiman is de oudste zoon van Abd ar-Rahman I, maar is niet zijn opvolger. Hij wordt achtervolgd door prins Moe'awiya, een zoon van Hisham I, die de achtervolging moet staken en terugkeert naar Córdoba. Uiteindelijk eindigt de broedertwist met een regeling waarbij Suleiman met vrouwen en kinderen al-Andalus verlaat en naar de Maghreb vertrekt.

800: Abd Allah ibn Abd ar-Rahman al-Balansi is wali van Valencia.

802 (186): Op 9 januari is er een vredesverdrag tussen Abd Allah ibn Abd ar-Rahman al-Balansi, broer van Suleiman en Hisham I, en zijn neef al-Hakam I, emir van Córdoba (796-822). De executie van zijn broer Suleiman ibn Abd ar-Rahman (800) moet grote indruk hebben gemaakt. Zonen van Abd Allah huwen daarna zusters van al-Hakam I. Bij het verdrag blijft al-Balansi zijn macht behouden en ontvangt hij een maandelijks salaris van 1.000 dinars.

823 (208): Overlijden van Abd Allah ibn Abd ar-Rahman al-Balansi. Hij was tot aan zijn dood wali van Valencia.

910: Al-Fath ibn Musa ibn Suleiman ibn Zennun, wali van Uclés benoemt zijn neef Amr ibn Chawsan ibn Suleiman ibn Zennun (Banu Dhi'l-Nun) namens hem als wali van Alcira, Jativa en Valencia. In deze tijd strekt het gebied van Uclés zich uit tot aan de Middellandse Zee. Hij komt al snel in opstand tegen al-Fath en daarna tegen emir Abd ar-Rahman III van Córdoba (912/29-961).

936/37: Een leger onder Sunier I, graaf van Barcelona en Girona (911-948)  neemt tijdens een expeditie veel buit en gevangenen. Onder de gevangenen is Djahh'âf ben Yomn, qadi van Valencia. Hij wordt gedood (Volgens Ibn al-Athir). Als gevolg verlaten moslims tijdelijk Tarragona (dat wordt niemandsland) en moeten moslims in Tortosa belasting betalen.

1010/11: Het ontstaan van de taifa Balansiya onder de emirs Mubarrak en Muzaffar (Saqlabiden dynastie).

1017: Rond dit jaar worden Mubarak en Muzaffar door Labib "al-Amiri", emir van Tortosa (vanaf ca. 1009) opgevolgd in Valencia.

1018: Abd ar-Rahman ibn Mohammed ibn Abd al-Malik (ar-Rahman IV), met de titel al-Murtada, wordt in Valencia als de nieuwe kalief verklaard. Hij wordt gesteund door Kayran ibn Aftah al-Saqlabi, emir van Almería (1014-1028) en al-Mundhir I ibn Yahya al-Tujibi, emir van Zaragoza (ca. 1013-1021). Al-Mundhir trekt op naar Granada tegen de Sinhaji emir Zawi ibn Ziri. Al-Mundhir en Khayran vallen daarna ar-Rahman IV af.

1021 (412): Doordat Labib beschuldigd is van samenwerking met christenen in Barcelona komen de inwoners van Valencia in opstand en wordt Abd al-Aziz ibn Abd ar-Rahman ibn al-Mansur ibn al-Amiri met de titel "al-Mu'tamin" naar de stad geroepen en neemt hij de macht over in Valencia.

1061 (452): Overlijden van al-Mu'tamin van Valencia. Hij wordt opgevolgd door zijn zoon Abd al-Malik "al-Muzaffar". Vanwege de jonge leeftijd van al-Muzaffar regeert de wazir Abu Bakr Mohammed ibn Abd al-Aziz.

1063: Valencia onder Abu Bakr Mohammed ibn Abd al-Aziz verliest bij Paterna (Batirna) van Ferdinand I, graaf van Castilië (1035-1065) en León (1037-1065).

1065 (457): Yahya I ibn Ismail al-Ma'mun, emir van Toledo (1043-1075) en Uclés, schoonvader van emir Abd al-Malik, wordt door laatstgenoemde te hulp geroepen, maar annexeert zelf Valencia.

1075 (467): Yahya al-Ma'mun wordt vermoord. Hij wordt door zijn zoon (of kleinzoon) Yahya ibn Ismail ibn Yahya "al-Qadir" (Yahya II) in Toledo opgevolgd. In Valencia komt de wazir Abu Bakr Mohammed ibn Abd al-Aziz weer aan de macht.

1078: Mohammed ibn Abbad III al-Mu'tamid, emir van Sevilla (1069-1091) verovert Valencia op Toledo.

1078: Yahya II ibn Ismail ibn Yahya "al-Qadir" "bi-Allah", emir van Toledo (1075-1085) ontvangt van Alfons VI van Castilië (1072-1109), León (1065-1109), Galicië en Portugal (1073-1109) Valencia als compensatie voor Toledo. Dit gebeurd na de verdrijving van al-Mutawwakil van Badajoz uit Toledo.

1081: "El Cid" ofwel Rodrigo Díaz de Vivar († 1099) neemt, namens al-Mu'tamin van Zaragoza, het kasteel van Alcocer (nu Catejon de las Armas?) in. Bijna 4 maanden wacht El Cid in de omgeving en provoceert de wazir Abu Bakr Mohammed ibn Abd al-Aziz van Valencia aan te vallen en de laatstgenoemde wordt hierbij verslagen.

1086: Alfons VI stuurt Alvar Fañez naar Valencia om er al-Qadir te installeren als emir van Valencia.

1089: Beleg van Valencia. Na Calamocha vertrekt El Cid uit de regio en trekt hij naar de vallei van de río Palancia bij Torres (vlakbij Murviedro). Gedurende dezelfde tijd is Berengerius, graaf van Barcelona, voor de muren van Valencia gelegerd en belegert hij deze stad. Deze graaf laat vlakbij de kastelen Cebolla en Liria bouwen. Na het vertrek van Berengerius zet El Cid het beleg voort en maakt de stad schatplichtig. Ook de commandant van Murviedro wordt schatplichtig.

1090: El Cid int schatting van al-Hayib en Yahya ibn Ismail ibn Yahya al-Qadir van Valencia.

1092 (485): Beleg van Valencia. In oktober breekt in Valencia een opstand uit die uiteindelijk tot de executie van Yahya II leidt. De opstand is georganiseerd door de Almoraviden en de qadi (hoofdrechter), Abu Ahmed Jafar ibn Abd Allah ibn Jahhaf, van de stad die zo de stad onder hun controle weten te brengen. Ibn Jahhaf wordt de opvolger. Hij probeert om de stad over te dragen aan Mohammed ibn Aicha, die op zijn beurt Ibn Nasr naar de stad stuurt met een leger. Na zijn aankomst vluchten de christenen uit de stad en verlaat Yahya II in vrouwenkleren zijn paleis en duikt onder. Hij wordt gevonden door Ibn Jahhaf en op 24 Ramadan (29 oktober) wordt hij ter dood veroordeelt. Ibn Jahhaf wordt dan wali van Valencia. Ondertussen sluit Alfons VI van Castilië (1072-1109), León (1065-1109), Galicië en Portugal (1073-1109) een alliantie met Italische steden voor hulp tegen Valencia in ruil voor handelsconcessies.
In november begint El Cid met zijn troepen als reactie (is eerder door Yahya II verzocht te komen) hierop aan de belegering van Valencia. Hij wordt hierbij geholpen door de wali van Albarracín. De Banu Wajib in de stad sturen ondertussen boodschappers naar Yusuf ibn Tashfin, emir van de Almoraviden (ca. 1061-1106). Een ontzettingsleger onder Abu Bakr ibn Ibrahim ibn Tashfin komt aan bij Valencia, maar El Cid weet de belegering voor te zetten (totaal 19 maanden). Na een geheime overeenkomst tussen Ibn Jahhaf en El Cid wordt de Banu Wajib uitgespeeld en komt Valencia aan de El Cid. Ibn Jahhaf laat de troepen van Ibn Nasr vertrekken en betaalt daarna schatting aan El Cid. El Cid laat hem als wali aanblijven, onder voorwaarde dat hij de stad niet over laat gaan op de Almoraviden. Als reactie hierop mobiliseert Ibn Tashfin troepen bij Ceuta.
El Cid verandert de moskeeën van Valencia in katholieke kerken. Hij biedt het verovert gebied aan aan Alfons VI.

1095: El Cid laat in Valencia Ibn Jahhaf levend verbranden. Dit behoort tot een van zijn wreedste handelingen.

1098: El Cid stelt Jerónimo de Perigord, de latere bisschop van Salamanca (1102-1120) aan als bisschop van Valencia (tot ca. 1101). Dit wordt later bevestigd door Alfons VI.

1099: Overlijden van El Cid op 10 juli. Zelfs sommige moslims treuren om zijn dood. De naam El Cid komt van het Arabisch "sayyid" ("meester"). Zijn vrouw Doña Ximena neemt de macht over in Valencia gedurende 3 jaar.

1102 (495): In april/mei (Radjab) trekt generaal Mazdali ibn Sulunkan (waarschijnlijk heet hij Ibn Tilankan, Mohammed ibn Fatima), een neef van Ibn Tashfin, Valencia binnen. Op 18 juli benoemt Yusuf ibn Tashfin Abu Mohammed Abd Allah ibn Fatima, bijgenaamd Balanyulân, als wali van de stad.

1103: Ali ibn al-Hajj trekt in november (Safar) naar Valencia en blijft er 6 maanden tot juni 1004 (Ramadan).

1104: In juni (Ramadan) trekt Ali ibn al-Hajj met een groot leger vanuit Valencia in de richting van Medinaceli, dat door Alfons VI wordt belegerd.

1125: In september trekt Alfons I van Aragón en Navarra (1104-1134) naar het zuiden met een leger met 4.000 ridders. Hij trekt langs de oostkust, langs steden (29 september in Plasencia de Jalón en 20 oktober in Valencia) en arriveert in december in Guadix, waar hij op geen verzet stuit. Onderweg wordt Alcira zonder succes aangevallen. Daarna gaat hij naar Denia, Peña Cadiella, Murcia, Purchena, Baeza (ook zonder succes aangevallen) en ten slotte Guadix, waar Kerstmis wordt gevierd.

1130: Slag bij Valencia. De Almoraviden wali van Valencia, Mohammed Yidar (Yintan ben Ali) verslaat een invasieleger van Alfons I, waarbij Gaston IV de Béarn (kruisvaarder uit de Eerste Kruistocht) wordt gedood. Op 24 mei 1131 wordt het hoofd van Gaston IV naar Granada gebracht. Hij wordt daar op een stok door de stad gedragen. Volgens Ahmed ibn Mohammed ibn Idhari al-Marrakushi (14de eeuw) gaf dit voorval Ali ibn Yusuf, emir van de Almoraviden (1106-1143) in Marrakesj "zijn lachen weer terug".

1131 (534): Overlijden van de wali Mohammed Yidar.

1133: Yahya ibn Ali ibn Ghaniya (يحيى بن علي بن غانية) is de nieuwe wali van Valancia en Murcia (1133-1145) en Córdoba (1146-1148).

1139: De edelman Rodrigo González de Lara keert terug uit het Midden Oosten en zoekt toevlucht in de taifa Balansiya tegen Alfons VII van Castilië-León (1126-1157) en Galicië (1119-1157). Hij krijgt echter lepra en keert terug naar al-Quds (Jeruzalem) waar hij in ca. 1143 overlijdt.

1145: Einde van de Almoraviden overheersing. Valencia wordt een onafhankelijk rijk en komt aan emir Abu Abd al-Malik Marwan ibn Abd al-Aziz (Abd al-Aziz dynastie).

1145: Het kasteel van Játiva wordt tijdens de opstand tegen de Almoraviden door Ibn Abd al-Aziz belegerd en veroverd.

1145: Na een korte regering van Ibn Abd al-Aziz wordt Abu Mohammed ibn Jyad/Iyad (Banu Jyad) emir van Valencia.

1146: Abu Jafar Ahmed ibn Hud Sayf al-Dawla al-Mustansir (Banu Hud), zoon van de laatste emir van Zaragoza, accepteert de kroon van Valencia en Murcia uit handen van Ibn Iyad. De Christenen verslaan een leger uit Valencia onder al-Mustansir in de buurt van Albacete. Al-Mustansir wordt hierbij gedood. Hierna neemt Ibn Iyad wederom de titel van emir aan. Ibn Iyad overl1146: Abu Jafar Ahmed ibn Hud Sayf al-Dawla al-Mustansir (Banu Hud), zoon van de laatste emir van Zaragoza, accepteert de kroon van Valencia en Murcia uit handen van Ibn Iyad. De Christenen verslaan een leger uit Valencia onder al-Mustansir in de buurt van Albacete. Al-Mustansir wordt hierbij gedood. Hierna neemt Ibn Iyad wederom de titel van emir aan. Ibn Iyad overlijdt onder onduidelijke omstandigheden en wordt in Murcia en Valencia opgevolgd door Mohammed ibn Sa'd ibn Mardanish al-Basit ("de Nederige"), genaamd Rey Lobo ("Wolvenkoning").

1147: In augustus trekt Raymond Berengarius IV (1113/14–1162), graaf van Barcelona, Gerona, Osona, Cerdaña en Ribagorza, ter ondersteuning aan Alfons VII van Castilië-León (1126-1157) en Galicië (1119-1157),  met o.m. Ermengol VI, graaf van Urgel (1102-1154), Ponç II van Ampurias en de Castiliaanse graaf Manrique Pérez de Lara naar het gebied van Almería, Valencia en Murcia.

1172: Valencia wordt aan Abu Yaqub Yusuf I, emir van de Almohaden (1163-1184) verloren op het moment dat Ibn Mardanish overlijdt.

1223: Zayd Abu Zayd (Abu Zayd Abd al-Rahman ibn Abu Abd Allah Mohammed ibn Abu Hafs Umar ibn Abd al-Mu'min) volgt zijn oom Abu Abd Allah Mohammed op als laatste Almohaden wali van Valencia. Hij blijft tot 1228 wali.

1225: Zayd Abu Zayd verklaart zich als vassal van Jacobus I van Aragón (1213-1276).

1227: Zayd Abu Zayd erkent al-Ma'mun, de voormalige wali van Córdoba en Sevilla als de wettige Almohaden kalief.

1229: Op 20 april ontvangt Zayd Abu Zayd toestemming van Jacobus I om Valencia, als vassal, binnen te vallen.

1229: Blasco I de Alagón, (4de) heer van Alagón, (1e) Sástago, Morella, Maria Huerva, Culla, Coves de Vinromà, Calanda, Torre de Galindo en majordom van Aragón (1220-1221 en 1333-1335) leeft in ballingschap in de taifa Balansiya (tot 1231). Hij is in die periode in dienst van Zayd Abu Zayd.

1236: Volgens Spaanse historici wordt Zayd Abu Zayd op 22 april christen en verandert hij zijn naam in Vicente Bellvis. Hij huwt Doña Alda Fernández, dochter van bisschop don Guillermo Eximeno (Gimeno). Zijn zoon heet Fernando. Hij overlijdt tussen 1265 en 1270.

1237: Op 2 februari geeft paus Gregorius IX de verovering van de taifa de status van kruistocht. Hiermee start de tweede fase van de verovering van de taifa en daarmee de gebieden tussen valleien van de Palancia en de Xúquer.

1237: Beleg van Valencia. Jacobus I verslaat met Italiaanse en Duitse kruisridders en met 1) graaf Nunó I (Nuño Sánchez) van Rousillon en Cerdagne, 2) de major-domo van Aragón, Artal de Luna, 3) Artal de Alagón (broer van Blasco. Hij sterft later tijdens een raid in Murcia) 4) prins Ferdinand (broer van Peter II), 5) Berengerius van Palou, bisschop van Barcelona, 6) Raymond Berengerius van Ager, 7) Willem van Cardona, grootmeester van de Tempeliers in Catalonië, 8) Fernando Pérez de Pina en de broers 9) Rodrigo en 10) Lope Ximénez van Luesia, 11)  Ferran d'Aragó, abt van Mont Aragón (derde zoon van Alfons II van Aragón), 12) Rodrigo de Lizana, 13) Pero Cornel III, 14) Pelegrin Atrosillo en zijn broer 15) Gil II d'Atrosillo (uit Aragón), 15) Juan Gonzálvez de Heredia, heer van Azuébar en de moslims van de taifa Valencia. Op 28 september trekt hij de stad binnen. Hij geeft de opdracht om enkele van zijn soldaten te executeren omdat zij goederen van de moslims afhandig zouden maken en vrouwen en kinderen meevoeren. Ruim 50.000 moslims ontvluchten de stad. Op 9 oktober wordt Valencia de hoofdstad van het "Rijk van Valencia", onderdeel van het Koninkrijk van Aragón. De emir verlaat de stad en vestigt zich in Játiva.

1242: De definitieve versie van een verdrag uit 1238 wordt opgemaakt door Jacobus I. Hierin staan verschillende concessies en rechten ten gunste van moslims, waarvan de meeste te maken hebben met de vrijheid van godsdienst. Jacobus I, in tegenstelling tot anderen, wenst niet (in het begin) de moslims te verdrijven, waarschijnlijk vanwege politieke redenen. Het verdrag biedt bescherming aan moslims, zelfs buiten de stad, tot 20 dagen na vertrek uit de stad. Hij geeft hen tevens de mogelijkheid te bekeren, moedigt aan door wetgeving, maar zonder dwingend karakter.

1245: Pere d'Albalat, aartsbisschop van Tarragona (1238-1251) verzoekt paus Innocent IV om christenen in Valencia te excommuniceren die moslims in de omgeving laten vestigen. Moslims beginnen een verzet in Valencia.

1247: In december geeft Jacobus I het bevel om alle moslims uit het koninkrijk Valencia te verdrijven.

1256: Er breken gevechten uit tussen rebellen in Valencia en Jacobus I.

1258: De opstand in Valencia van de rebel al-Azraq wordt door Jacobus I onderdrukt.

1276: Er breekt in Valencia weer een opstand onder de moslims uit.

1305/06 (705): Beleg van Valencia. Mohammed III, emir van Granada (1303-1309) maakt gebruik van de onrust. Hij breekt met Jacobus II van Aragón (1291-1327) en valt Valencia aan.

1347: Moslims vormen onderdeel van het leger van Castilië om christelijke edelen in Valencia te onderwerpen.

1350: De reiziger en schrijver Abu Abd Allah Mohammed Ibn Batutta (1304-1368/69) maakt een tocht naar Andalusië en bezoekt o.a. Valencia en Granada. Ibn Battuta laat zijn reizen optekenen in het boek “Rihla” (“Reizen”). Lange tijd zijn hiervan slechts delen van bekend, maar in 1818 wordt het geheel gevonden. De eerste publicatie is in 1853-58 (in het Arabisch met een Franse vertaling).

1586: Moriscos (moslims die na 1492 in schijn christen werden) worden verboden om aan de kust van Valencia te wonen.

1609: Op 9 april is het decreet van Filips III van Spanje (1598-1621) over de verdrijving van de moriscos uit Spanje.

Personen

10de eeuw: In deze eeuw wordt, wellicht in Valencia, de sha'ir (dichter) en taalkundige Ibn Mugallis, Abu Mohammed (Abu Mohammed Abd al-Aziz ibn Ahmed ibn al-Sayyid ibn Mugallis al-Qaysi al-Balansi) geboren. Hij overlijdt op 24 maart 1036 (24 Jumaada I 427) in Cairo. Hij heeft poezie geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 4).

10de eeuw: In deze eeuw wordt in Valencia de faqih en muhaddit (hadithgeleerde) Ibn Sa'ada, Abu Imran (Abu Imran Musa ibn Sa'ada) geboren. Hij overlijdt in 1128 in Murcia.

982/83: Rond dit jaar overlijdt (onbekend waar) de hafiz en notaris Ibn Sharahil, Abu Zakariya (Abu Zakariya Yahya ibn Sharahil). Hij is afkomstig uit Valencia. Het is bekend dat hij 1 werk heeft geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 5).

11de eeuw: In de 2de helft van deze eeuw wordt in Valencia de muhaddit Ibn Sa'd al-Jayr, Abu al-Hassan Sa'd al-Jayr (Abu al-Hassan Sa'd al-Jayr ibn Mohammed ibn Sahl ibn Sa'd [al-Jayr] al-Ansari al-Balansi) geboren. Hij overlijdt op 22 juni 1146 in Baghdad. Het is bekend dat hij 2 werken heeft geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 5).

11de eeuw: In de 2de helft van deze eeuw wordt de sha'ir Ibn Sabiq al-Balansi, Abu al-Hussein (Abu al-Hussein ibn Sabiq) in Valencia geboren. Hij overlijdt, wellicht ook in Valencia, in de 12de eeuw ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 5).

11de eeuw: Overlijden of geboorte in Valencia de faqih Ibn Milhan, Ubayd Allah (Ubayd Allah ibn Abd al-Barr ibn Milhan). Hij heeft 1 werk geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 4).

11de eeuw: In Valencia wordt de faqih en hadithgeleerde Ibn Sa'ada, Abu Imran (Abu Imran Musa ibn Sa'ada) geboren. Hij overlijdt in 1128 in Murcia.

11/12de eeuw: In deze periode leeft in Valencia de sha'ir Ibn Wayib, Abu Mohammed Abd Allah. Hij is een Valenciaanse dichter in de periode van de Almoraviden ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 5).

1021: Rond dit jaar wordt in Valencia de joodse dichter en filosoof Solomon ben Gabirol geboren. Christenen noemen hem Avicebron. Hij overlijdt in ca. 1058 in dezelfde stad.

1033: Overlijden in Valencia van de arts Ibn al-Thahabi (Abu Mohammed Abdellah Ibn Mohammed Al-Azdi, ابو محمد عبدالله بن محمد الأزدي‎). Hij is geboren in as Sohar in Oman en trekt naar Basra, Perzië, Jeruzalem en Valencia.

1066 (458): Op 2 januari (2 Safar) overlijdt in Valencia de katib, schrijver en wazir Ibn Mutanna, Abu al-Mutarrif (Abu al-Mutarrif Abd ar-Rahman ibn Ahmed ibn Mutanna, genaamd Ibn Sabgun). Hij is afkomstig uit Córdoba. Hij is in dienst bij emir al-Ma'mun van Toledo. Hij heeft proza en poezie geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 4).

12de eeuw: In wellicht het begin van deze eeuw wordt in Valencia de historicus Ibn al-Yasa, Abu Yahya (Abu Yahya al-Yasa ibn Abi al-Asbag Isa ibn Hazm ibn Abd Allah ibn al-Yasa ibn Abd Allah [of Omar] al-Gafiqi al-Yayyani) geboren. Hij overlijdt op 20 december 1179 in Egypte. Hij wordt ook wel al-Yasa ibn Hazm genoemd en door enkelen onbetrouwbaar. Hij heeft 1 werk en ook poezie geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 5).

12de eeuw: In de 2de helft van deze eeuw wordt in Valencia de sha'ir Ibn al-Shawwash, Abu Abd Allah (Abu Abd Allah Mohammed ibn Ibrahim al-Yumaymi/Yumimi) geboren. Het is bekend dat hij 1 gedicht heeft geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 5).

12de eeuw: Valencia de geboorteplaats van Ibn Mawyuwal, Abu Mohammed (12de eeuw?-1170/71).

1102/03 (496): In Valencia wordt de qari en muhaddit Ibn Rubil, Abu al-Walid (Abu al-Walid Suleiman ibn Abd al-Malik ibn Rubil ibn Ibrahim ibn Mahriyal ibn Abd Allah al-Abdari) geboren. Hij overlijdt rond 5 mei 1136 (begin Sha'abaan 530) in Sevilla. Hij heeft 1 werk geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 4).

1103 (496): Op 24 juni (16 Ramadan) overlijdt in Valencia de Korangeleerde Ibn Nayah, Abu Da'ud (Abu Da'ud Suleiman ibn [Abi al-Qasim] Nayah al-Muqri al-Qurtubi). Hij is wellicht in 1022/23 (413) geboren. Hij heeft 6 werken geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 4).

1107/08: In Valencia of Córdoba wordt de nahwi en lugawi (lexicograaf) Ibn Udays, Abu Hafs (Abu Hafs Omar ibn Mohammed ibn Ahmed al-Quda'I al-Balansi al-Lugawi) geboren. Hij overlijdt wellicht rond 1180/81 in Tunis. Hij heeft 3 werken geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 5).

1114: Op 25 november overlijdt in Valencia de emir van de taifa Mursiya en schrijver Ibn Tahir al-Qaysi, Abu Abd ar-Rahman Mohammed ibn Abi Bakr Ahmed ibn Ishaq ibn Zayd ibn Tahir al-Qaysi). Hij is rond 1026 geboren, onbekend waar. Hij is schrijver van proza en poezie ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 5).

1116/17: Rond deze tijd wordt in Valencia de sha'ir en katib Ibn Sa'd al-Jayr, Abu al-Hassan Ali (Abu al-Hassan Ali ibn Ibrahim ibn Mohammed ibn Isa ibn Sa'd al-Jayr al-Ansari) geboren. Hij overlijdt rond 19 september 1175 in Sevilla. Het is bekend dat hij 7 werken heeft geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 5).

1119/20 (513): In Valencia wordt de nahwi Ibn Mamun al-Ansari, Abu Abd Allah (Abu Abd Allah Mohammed ibn Jafar ibn Ahmed ibn Jalaf ibn Humayd/Hamid ibn Ma'mun al-Ansari al-Balansi al-Mursi al-Umawi) geboren. Hij is bekwaam in koranische werken (qira'at).  Hij overlijdt op 22 juni 1190 (17 Jumaada I 586) in Murcia. Hij heeft 3 werken geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 4).

1127 (521): Rond 27 juli overlijdt in Valencia de uit Badajoz afkomstige nahwi, filosoof en lugawi Ibn al-Sid al-Batalyawsi, Abu Mohammed (Abu Mohammed Abd Allah ibn Mohammed ibn al-Sid al-Batalyawsi). Hij is in 1052/53 geboren in Badajoz. Hij heeft 29 werken geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 5).

1135: Overlijden van de uit Calanda (of Quinto) afkomstige intellectueel en islamgeleerde Abd Allah ibn Isa al-Saybani. Hij is van de kunya Abu Mohammed. Onder zijn werken zijn hadithstudies over de Sahih van al-Bukhari en de Sunan van Abu Dawud.

1140/41: Rond deze tijd wordt in Valencia de qadi, sha'ir, katib en jatib Ibn Wayib, Abu Mohammed Wayib (Abu Mohammed Wayib ibn [Abi al-Jattab] Mohammed ibn Omar ibn Mohammed ibn Wayib ibn Omar ibn Wayib) geboren. Hij overlijdt in 1186/88 in Marrakesj. Hij heeft proza en poezie geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 5). 

1142/43: In Valencia wordt de qadi en muhaddit Ibn Wayib, Abu al-Jattab (Abu al-Jattab Ahmed ibn Mohammed ibn Omar ibn Mohammed ibn Wayib ibn Omar ibn Wayib al-Qaysi) geboren. Hij overlijdt op 8 of 9 oktober 1217 in Marrakesj. Hij heeft 5 werken geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 5).

1145: Geboorte van de reiziger, geograaf en sha'ir Ibn Jubair (Abu al-Hussein Mohammed ibn Ahmed ibn Jubair al-Kinani al-Balansi, ‏أبي الحسن محمد بن أحمد بن جبير الكناني) in Valencia. Hij stamt af van Abd al-Salam ibn Jubayr van de stam Kinanah, vlakbij Mekka. De stamleden zijn in 740 in al-Andalus gekomen met Balj ibn Bishr. Hij studeert in Játiva en trekt daarna naar Granada. In Granada studeert hij de Koran en Ahadith. In 1182 wordt hij als katib van de wali van Granada gedwongen om 7 bekers met wijn te drinken. Gevuld met spijt laat de emir daarna 7 bekers met goud geven. Op 24 februari 1183 gaat hij op hadj. Hij overlijdt in 1217 in Alexandrië in Egypte tijdens zijn laatste reis naar het Oosten.

1145/46: Rond deze tijd overlijdt (onbekend waar) de uit Valencia afkomstige schrijver en katib Ibn al-Shawwash, Abu Abd Allah (Abu Abd Allah Mohammed ibn Ali ibn Atiya al-Katib). Hij is schrijver van proza en poezie ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 5).

1146: Overlijden in maart/april, wellicht in Valencia, van de qadi, faqih, schrijver en sha'ir Ibn Yahhaf al-Maafiri, Abu Mohammed (Abu Mohammed [of Abu Abd ar-Rahman] Abd Allah ibn Abd ar-Rahman/Ubayd Allah ibn Abd Allah ibn Abd ar-Rahman ibn Yahhaf al-Ma'afiri). Hij is geboren in Valencia. Hij is lid van de Valenciaanse familie Banu Jahhaf/Yahhaf (al-Yahhaf). Hij heeft poezie geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 5).


1157 (552): In Valencia overlijdt op 13 augustus (5 Radjab) de qari Ibn al-Murabit, Abu al-Asbag (Abu al-Asbag Isa ibn Mohammed ibn Fattuh ibn Faray ibn Jalaf ibn Ayyash ibn Jalaf ibn Wahbin ibn Fathun ibn Harb al-Hashemi, genaamd Ibn al-Murabit). Hij overlijdt  in Valencia. Zijn familie is afkomstig uit Zaragoza. Hij is in 1086/87 (479) geboren in Monzón. Hij heeft 1 koranisch werk geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 4).

1159 (554): Rond dit jaar wordt in Valencia de faqih, katib en qadi Ibn Nuh, Abu al-Qasim (Abu al-Qasim Mohammed ibn Ayyub ibn Mohammed ibn Nuh al-Gafiqi) geboren. Hij overlijdt op 31 augustus 1217 (24 Jumaada I 614) in Marrakesj. Hij is qadi in Alcira, Almería en Valencia en katib van de Almohaden wali van Valencia. Hij heeft poezie geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 4).

1165 (560): Op 30 oktober (22 Dhul Hidja) overlijdt in Valencia de faqih en notaris Ibn Musa al-Fihri, Abu al-Ata (Abu al-'Ata Wahb ibn Lubb ibn Musa al-Fihri). Hij heeft 1 werk geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 4).

1168 (563): In mei/juni (17 of 24 Sha'abaan) overlijdt in Valencia de qari, nahwi en faqih Ibn Numara al-Hayari, Abu Bakr (Abu Bakr Mohammed ibn Ahmed ibn Imran ibn Abd ar-Rahman ibn Mohammed ibn Imran ibn Numara al-Hayari al-Balansi). Hij is rond 4 maart 1091 (10 Muharram 484) in dezelfde stad geboren. Hij heeft 1 werk geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 4).

1172 (567): Op 23 mei (Ramadan) overlijdt in Valencia de qari, hadithgeleerde en exegeet Ibn al-Nima, Abu al-Hassan (Abu al-Hassan Ali [ibn Mohammed] Abd Allah ibn Jalaf ibn Mohammed ibn Abd ar-Rahman ibn Abd al-Malik al-Ansari al-Mari al-Balansi). Hij wordt Ibn al-Ni'ma genoemd. Hij is in 1098 (491) in Almería geboren. Hij heeft 2 werken geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 4).

1173/74 (569): In december/januari (Jumaada I of II) wordt in Valencia de faqih, muhaddit, lugawi, adib en sha'ir Ibn Muhriz, Abu Bakr (Abu Bakr Mohammed ibn Mohammed ibn Mohammed ibn Ahmed ibn Abd ar-Rahman [ibn Mohammed] ibn Suleiman al-Zuhri al-Balansi al-Sha'ir, genaamd Ibn Muhriz) geboren. Hij overlijdt 28 oktober 1257 (18 Sha'awal 655) in Béjaïa (Bougie). Hij heeft poezie en proza geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 4).

1179 (574): Op 5 maart (23 Ramadan) wordt in Valencia de qari Ibn Kasim al-Ansari, Abu Abd Allah (Abu Abd Allah ibn Mohammed ibn Jalaf ibn Ali ibn Kasim al-Ansari) geboren. Hij overlijdt 15 januari 1243 (22 Radjab 640) in Orihuela. Hij heeft 2 werken geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 4).

1180 (576): Op 29 juni (3 Safar) overlijdt in Valencia de ulama en qadi Ibn Nuh, Abu Mohammed (Abu Mohammed Ayyub ibn Mohammed ibn Wahb ibn Mohammed ibn Wahb ibn Mohammed ibn Wahb [genoemd Nuh] ibn Ayyub ibn Wahb [die zich vestigt in de alquería Nubalish bij Zaragoza] ibn Bakr ibn Sahl ibn Ayyub [hij komt met leger uit Noord-Afrika naar al-Andalus] ibn Ibrahim ibn Nayiya ibn Dawud ibn Awd ibn Udad ibn Azman ibn Dawud ibn Mu'ad ibn Nasr ibn Yarid al-Gafiqi). Hij is op 31 maart 1093 (1 Rabi 486) in Zaragoza geboren. Hij heeft 1 werk geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 4). Hij is qadi in Alcira.

1182: Op 31 oktober overlijdt in Valencia de sha'ir en nahwi Ibn Sahib al-Salat al-Dani, Abu Mohammed (Abu Mohammed Abd Allah ibn Yahya ibn Abd Allah ibn Fattuh ibn Mohammed ibn Yahya ibn Abd Allah al-Hadrami al-Dani al-Nahwi). Hij is in 1123/24 in Palma de Gandia geboren. Hij heeft een gedicht geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 5).

1183: Op 3 februari (Shawwal) vertrekt Ahmed ibn Jubayr uit Valencia op hadj naar Mekka. Hij wordt vergezeld door de fysicus Abu Jafar Ahmed ibn Hassan uit Granada.

1199 (595): Op 1 maart wordt in Valencia de sha'ir, theoloog en diplomaat Ibn al-Abbar (Abu Abd Allah Mohammed ibn Abd Allah ibn Ahmed ibn Abi Bakr al-Qudai al-Abbar, أبو عبد الله محمد بن عبدالله بن اخمد بن أبي بكر القضاعي) geboren. Hij begint zijn carriere als katib van de wali van Valencia. Hij is bekend van de brief die hij in de periode van de val van Valencia (1238) naar de Hafsiden in Tunis stuurt om hulp. Hij overlijdt op 6 januari 1260 (658) in Tunis of Bougie.

1204: Op 24 augustus overlijdt in Valencia de faqih, jatib, qadi, koranleraar en jurist Ibn al-Saffar, Atiq (Abu Bakr Atiq ibn Ali ibn Said ibn Abd al-Malik ibn Musa ibn Abd Allah ibn Yaqub ibn Ayyub ibn Shurayh ibn al-Hassan ibn Razin al-Abdari). Hij is in 1138/39 in Tortosa geboren. Hij heeft 1 werk geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 5).

1211/12: Rond deze tijd wordt, wellicht in Valencia, de sha'ir en katib Ibn Shalbatur, Abu Jafar (Abu Jafar Ahmed ibn Abd Allah ibn Ibrahim al-Hashimi al-Balansi al-Marawi) geboren. Hij overlijdt in september/oktober 1304 in Almería. Hij was ook geïnteresseerd in de geneeskunde, de Arabische taal en het lexicon. Hij is auteur van zowel proza en poëzie ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 5).

1241/42: In Marrakesj overlijdt de uit Valencia afkomstige Almohaden katib Ibn Shalabun, Abu al-Hassan (Abu al-Hassan Ali ibn Lubb ibn Ali ibn Shalabun al-Ma'afiri al-Balansi. Hij was katib namens de Almohaden en later ook van de wazir Ibn Hud al-Mutawakkil in Murcia. Het is bekend dat hij 1 gedicht heeft geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 5).

Bronnen:
http://ca.wikipedia.org
http://www.ibntufayl.org
http://russafi.blogspot.nl/2009/12/abd-allah-al-balansi.html