Toledo - Tulaytulah

Provincie: Toledo
Regio: Castilië-La Mancha
Comarca: Comarca de Toledo
-------
HISTORISCH
Romeinse naam: Toletum
Arabische naam: Tulaytulâh (طليطلة)
Mark:
Kurah: Tulaytulah (Toledo)
Taifa: Tulaytulah (Toledo)

711 (93): Bij aankomst in Toledo, treft de Berber generaal Tariq ibn Ziyad de stad verlaten, op joden na, aan. Samen met de joden zorgt een deel van de moslims voor de verdediging. In oktober keert Ibn Ziyad terug in Toledo.

713: De christenen in Sevilla en Toledo komen in opstand, maar de troepen van Abd al-Aziz ibn Musa slaan de opstand neer.

713/14: In de winter verblijft Musa ibn Nusair in Toledo.

na 722: Overlijden van Oppa/Oppas. Er zijn verschillende berichten over hem. Hij zou een zoon zijn van de Visigotische koning Egica (overleden in 701 of 703) en daardoor een halfbroer van Witiza, maar ook als zoon van Witiza (kroniek van Alfons III) genoemd. Hij wordt als aartsbisschop van Toledo (Kroniek van Alfons III, rotense) genoemd, maar ook bisschop van Sevilla (Ad Sebastianum). Oppa zou betrokken zijn bij de invasie in 718 van Asturië. Hij wordt in 722 gevangen genomen bij Covadonga.

741: Beleg van Toledo. Een Berber leger belegert de stad.

755: Habib ibn Abd al-Malik wordt wali van Toledo (tot ca. 760).

756: Na het verlies in Mosara trekt Yusuf ibn Abd al-Rahman al-Fihri, wali van al-Andalus (747-756) naar Toledo en keert al-Sumayl ibn Hatim ibn Dhil Chauxan (overl. 759), leider van de Kaisiten, naar zijn afdeling in Jaén terug, waar hij alle Ma'aditten oproept de wapens op te nemen.

758: Na het verlies bij Loja ontsnapt al-Fihri met een slaaf en een dienaar, Sabik, uit Perzië. Zij rijden door Campo de Calatrava op de weg naar Toledo en worden hekent en hij en Sabik worden 4 mijl voor Toledo gedood en onthoofd door de Medinesen Abdallah ibn Amr. De slaaf ontsnapt en brengt in Toledo het nieuws van de dood van al-Fihri.

8ste eeuw: Tijdens de regering van Abd ar-Rahman I (756-788) is Maymun ibn Said, een lid van de Masmuda Berbers, wali van Toledo. Dit wordt vermeld door Ibn al-Abbar.

ca. 760: Suleiman ibn Abd ar-Rahman I wordt wali van Toledo (tot 780).

764: De commandanten Badr en Abu Ghalib Tamman ibn Alkama onderdrukken namens Abd ar-Rahman I een opstand in Toledo. Zij nemen de stad in op Hisham ibn Urwa al-Fihri. De laatste wordt gevangenen genomen en geexecuteerd.

780: Habib ibn Abd al-Malik wordt wederom wali van Toledo.

786 (170): Op 2 juli overlijdt in Toledo de rebel Abu al-Aswad Mohammed ibn Yusuf ibn Abd ar-Rahman al-Fihri. Zijn broer Kasim vervolgt de opstand.

788: Beleg van Toledo. Hisham I belegert de stad op zijn twee broers Abd Allah en Suleiman. Tijdens het beleg verlaat Suleiman de stad om Córdoba te gaan bezetten. Hisham, op de hoogte van het plan, gaat door met de belegering. De belegering duurt 2 maanden en een paar dagen, daarna keert hij terug.

792: Joden, mozaraben en muwalladun komen in opstand in Toledo tegen de zware jizya. Tussen de 700 en 5.000 zouden daarna geexecuteerd zijn.

792: Hisham I stuurt zijn zoon al-Hakam als wali naar Toledo.

796: De wali Ubayda ibn Hamid van Toledo komt in opstand.

797 (181): De dichter Girbib ibn Abd Allah ibn Jamir en Ubayda ibn Humayd komen in opstand en de emir stuurt generaal Amrus ibn Yusuf, die hen verslaat in de Slag van Waq'at al-Hufra.

797: Het gouverneurschap van Toledo komt aan Amron/Amrus, wali van Huesca (tot 822). Amrus (Amron?) heeft eerder de opstand in Toledo onderdrukt in de slag van Waq'at al-Hufra.

797: Tijdens een opstand in Toledo onder Amrus ibn Yusuf worden 700 mannen, vrouwen en kinderen onthoofd door moslims. De emir bouwde een fort met een slotgracht en op de openingsdag nodigde hij alle adellijke families van Toledo uit, die zouden hebben samengezworen tegen het Emiraat van Cordoba. De gasten worden onthoofd in het bijzijn van de emir en in de put geworpen. Dit is bekend als de "dag van de gracht" of "nacht in Toledo." De emir was zo onder de indruk van de orgie van bloed en zou tijdens zijn leven lijden psychische en fysieke gevolgen, zoals een zenuwtrek in de ogen.

ca. 808: Overlijden van Elipando (Elipandus, geboren in 717), theoloog en aartsbisschop van Toledo. Hij wordt opgevolgd door Gumesind.

811: Begin van een achtjarige opstand in Toledo tegen het emiraat.

822: Het einde van het gouverneurschap van Amron van Huesca over Toledo. Abd al-Majid ibn Ibrahim wordt de nieuwe wali.

830 (214): In Toledo komt de rebel mozarab Hashim al-Darrab in opstand tegen Abd ar-Rahman II.

834 (219/20): Beleg van Toledo. Op 15 januari stuurt Abd ar-Rahman II een leger onder prins Omayya ibn al-Hakam naar Toledo, maar de stad wordt niet veroverd.Later dat jaar komen inwoners van Toledo weer in opstand. Deze opstand heet Malh'amat el-'irâs.

835 (221): Op 25 december gaan inwoners van Toledo wederom naar Calatrava. Het beleg duurt tot 13 december 836 (222). De emir stuurt zijn broer al-Walid ibn al-Hakam.

837 (223): Op 15 juni (8 Radjab) wordt een opstand in Toledo van christenen en joden tegen Abd ar-Rahman II neergeslagen door zijn broer al-Walid ibn al-Hakam en neemt hij de stad in.

837: Abd ar-Rahman II versterkt Toledo en m.n. de brug Alcántara.

844: De gevangenschap van Lubb ibn Musa ibn Musa, zoon van de wali van Toledo, in Córdoba eindigt.

850: Bewoners van Toledo voeren razzia's uit tegen Calatrava la Vieja (Calatrava) en Valle del Jándula (aan de río Jándula) in Jáen (850-53).

852: De muwallad bevolking van Toledo komt in opstand, door aanstichten van de leider van León, tegen de nieuwe emir Mohammed I. Ze nemen daarbij de wali van de stad gevangen.

856: Beleg van Toledo. Emir Mohammed I stuurt zijn zoon, de prins al-Mundhir ibn Mohammed naar Toledo, maar de belegering leidt tot geen succes.

859 (245): Mohammed I laat in maart bisschop Eulogius van Toledo executeren vanwege de hulp die hij een moslima, die weggelopen zou zijn geweest van huis, heeft geboden. Er is weer een opstand in Toledo en Mohammed I valt de stad aan en vernietigt de brug over de Taag.

ca. 859: Musa ibn Musa ibn Qasi's zoon Lubb ibn Musa ibn Musa ibn Fortun (x Àjab/Ayab al-Balatiyya/Bilatiyya, een Slaaf) wordt waarschijnlijk in dit jaar aangesteld als wali van Toledo.

860: Lubb II slaagt erin om de aristocraat Ibn Hamza gevangen te nemen en zijn twee broers Mutarrif ibn Musa en Fortun ibn Musa, gevangenen van de emir Mohammed I sinds 860, vrij te krijgen.

862: Na het verlies bij Guadalajara trekt Musa ibn Musa ibn Fortun "al-Qassawi" (x Assona Ènnega, dochter van Iñigo Arista de Pamplona) zich terug naar Tudela, waar hij op 26 september komt te overlijden.

875: Op 27 april overlijdt Lubb II tijdens de jacht in Cameros (nu Tierra de Cameros, La Rioja). Hij wordt begraven in Viguera. Zijn kinderen zijn: Issa, Mohammed, Mutarrif en Auria ibn Lubb ibn Musa (x Fortun Garcés, koning van Pamplona). Mohammed ibn Lubb volgt hem op als wali van Toledo.

888: Beleg van Toledo. Musa ibn Suleiman ibn Zennun verklaart zich op 18 februari onafhankelijk van emir al-Mundhir van Córdoba (886-888) en trekt met 20.000 berbers en muladies uit de kurah Santaver op tegen Toledo onder Lubb ibn Tarbisha. Die stad wordt geplunderd en de regering wordt verdreven. Al-Mundir reageert door troepen naar Toledo te sturen, maar zonder succes. Hij blijft 9 jaar in bezit van Toledo.

897: Musa ibn Suleiman ibn Zennun, wali van Shantabariya (887-908) en Toledo verlaat Toledo vanwege de komst van Lubb ibn Mohammed (Banu Qasi) en trekt terug naar Uclés.

10de eeuw: Volgens de beschrijving van al-Andalus van Ahmed al-Razi (889-955), grenst het grondgebied van Guadalajara aan het land van Recópolis, Zorita en Toledo, en onder meer de kastelen van Madrid en Sopetrán.

902: Alfons III van Asturië, León en Galicië (866-910) trekt naar de omgeving van Toledo en int belasting onder de bevolking.

903: Toledo komt in opstand tegen Córdoba.

913: Fruela II van Asturië (910-924), Galicië en León (924-925), trouwt met binti Abd Allah, dochter van Abd Allah ibn Mohammed, wali van Toledo, hoofd van de Banu Qasi familie. Ze krijgt de christelijke naam Urraca bij haar huwelijk. Over haar herkomst zijn verschillende meningen. Dit kunnen Ibn Hazam of Ibn Khaldun zijn.

927 (315): Op 7 maart wordt emir Abd ar-Rahman III meester van Toledo.

930: Beleg van Toledo. In mei stuurt de kalief generaal en vizier Said ibn Mundhir naar Toledo en gaat ondertussen verder een ander leger te formeren voor de aanval op de laatste grote verzethaard, Toledo. Met dat leger trekt hij zelf in juni op tegen Toledo. In de zomer begint de kalief aan de belegering van Toledo, dat maar liefst twee jaar duurt. Tijdens de belegering laat hij op de berg Jarancas de stad al-Fath bouwen. Tijdens de belegering is o.a. de juttat al-Jayl Ubayd Allah ibn Abd Allah al-Zayayali uit Córdoba aanwezig.

932: Abd ar-Rahman weet na een belegering van 2 jaar, Toledo in te nemen.

946: Abd ar-Rahman III geeft de opdracht om de hoofdstad van de Marca Media Toledo te verplaatsen naar Medinacelli. Hij laat daarnaast Gormaz en San Esteban de Gormaz versterken als verdediging voor Medinaceli.

948: De reiziger Ibn Hawqal, bekend om zijn grote interesse in de economische en strategische aspecten, schrijft na een bezoek aan het Iberisch Schiereiland: Onder de beroemde oude steden zijn er Jaen, Toledo en Guadalajara. ieder van hen dateren van de meest verre oudheid.

957: De generaal van Abd ar-Rahman III, Ahmed ibn Yala ibn Wahb, nu de wali van Toledo, wordt in juli naar het noorden gestuurd (het leger was eigenlijk bedoeld om tegen de Fatimiden te vechten) en strijd tegen Sancho I van León (956-958 en 960-966). Sancho I, die het gesloten vredesverdrag tussen zijn broer Ordoño III en Abd ar-Rahman III verwerpt, wordt Ahmed ibn Yala ibn Wahb verslagen. De moslims snijden 400 hoofden af en vangen vele paarden en buit. De overwinning bereikt Córdoba op 26 juli.

989: Abd Allah wordt ontheven als wali na samenzwering tegen de kalief. Hij vlucht later naar koning Bermudo II van León (984-999).

1009: Mohammed II, kalief van Córdoba (1009) wordt opgevangen in Toledo en sluit er een verbond met de wali al-Wahid, Raymond Borrell, graaf van Barcelona (992-1017) en diens broer Ermengol I, graaf van Urgel (992-1010).

1010: In Toledo komt Obeyd Allah ibn Mohammed ibn Abd al-Jabbar in opstand. Hisham II, kalief van Córdoba (976-1009) stuurt een leger naar de stad en laat de rebel gevangen nemen.

1010: Ontstaan van de taifa Toledo onder Mohammed ibn Yais (Yaisiden dynastie).

1011 (401): Op 9 maart (Shabaan) worden in Córdoba de opstandelingen met Ibn Abd al-Jabbar geexecuteerd.

1018: Ismail ibn Abd ar-Rahman ibn Dhil-Nun, heer van Ucles, wordt uitgenodigd om ook als heerser over Toledo te worden, na de verdrijving van Mohammed ibn Yais.

1020: Overgang taifa van de Banu Qantir dynastie (laatste emir was Abu Umar Ahmed ibn Said) op de Matiyiden dynastie met emir Abd ar-Rahman.

1031: Overlijden van de emir Abu Bakr Yais ibn Mohammed, de laatste uit de Yaisiden dynastie en wordt hij in Toledo opgevolgd door Ismail "az-Zahir" (Dhunnuniden dynastie).

1036 (427): In Toledo komt Ismail ibn Abd ar-Rahman ibn Dhi al-Nun "al-Zafir" aan de macht (tot 1043), met de wazir Abu Bakr ibn al-Hadidi.

1043 (435): Op 9 augustus overlijdt Ismail ibn Abd ar-Rahman ibn Dhi al-Nun "al-Zafir" van Toledo (geboren op 12 december 999, 390) en wordt hij door zijn zoon Yahya ibn Ismail "al-Ma'mun" opgevolgd. Hij voert tijdens zijn regering oorlog met Suleiman al-Musta'in ibn Hud, al-Mu'tadid van Sevilla en Ibn Aftas.

1062: Ferdinand I, graaf van Castilië (1035-1065) en León (1037-1065) trekt tegen Toledo op met een groot leger. Emir Yahya ibn Ismail al-Ma'mun wordt schatplichtig aan Castilië.

1065 (457): De te hulp geroepen Yayha al-Ma'mun, schoonvader van Abd al-Malik van Valencia, komt naar Valencia, maar voegt Valencia aan Toledo toe.

1068: Alfons VI van Castilië (1072-1109), León (1065-1109), Galicië en Portugal (1073-1109) leidt een campagne tegen Badajoz, maar hij moet terugtrekken na bijstand van Yahya al-Ma'mun. Badajoz wordt schatplichtig aan León.

1072: Alfons VI verbrengt 9 maanden ballingschap in Toledo onder bescherming van Yayha al-Ma'mun. Hij wordt vergezeld door o.a. Pedro Ansúrez († 1117), graaf van Liébana, Saldaña en Carrión.

1075 (467): Yahya al-Ma'mun wordt vermoord. Hij wordt door zijn zoon (of kleinzoon) Yahya ibn Ismail ibn Yahya "al-Qadir" (Yahya II) in Toledo opgevolgd. Deze laatste is een wrede heerser die o.m. de wazir Abu Bakr ibn al-Hadidi laat vermoorden.

1078: Al-Qadir van Toledo wordt door een coup uit Toledo verdreven en wordt Umar al-Mutawwakil ibn Aftas van Badajoz door de inwoners van Toledo uitgenodigd en erkent als de nieuwe heerser. Al-Qadir vlucht naar Cuenca. Na 10 maanden in Toledo wordt in 1078 al-Mutawwakil van Badajoz, met hulp van Alfons VI van León en Castilië, verdreven en wordt Yahya II al-Qadir weer de heerser. Castilië neemt de stad in, compenseert al-Qadir vervolgens met Valencia. Toledo wordt nu definitief verloren door de moslims.

1080: Yahya II al-Qadir is laatste emir der Dhunnuniden dynastie van Toledo en overgang op Badajoz. Yahya II vlucht naar Huete en Cuenca.

1081: Na een periode van 1 jaar waarin Toledo beheerst wordt door Badajoz, keert het weer terug bij Yahya II al-Qadir.

1081: "El Cid" ofwel Rodrigo Díaz de Vivar († 1099) leidt een onbevoegde, militaire overval op Toledo, dat onder de bescherming van Alfons VI staat. Hij neemt zo'n 7.000 gevangenen, zowel mannen als vrouwen. Bij terugkeer wordt hij ook nog beschuldigd goederen die voor de koning bestemd zouden zijn voor zichzelf gehouden te hebben. El Cid wordt onterfd en verbannen. Hij moet als huursoldaat zijn diensten aan enkele moslim emirs (Zaragoza) aanbieden. Hij blijft in naam loyaal aan Alfons VI, ondanks de weigering van de koning om hem te vergeven.

1082: Opstand in Toledo tegen Yayha II al-Qadir, de beschermeling van Alfons VI.

1084/85 (478): Beleg van Toledo. Van 1084 tot 25 mei 1085 door Alfons VI van Castilië. Hieraan neemt o.a. Lope Íñiguez, (2de) heer van Biskaje, deel. Alfons VI belooft al-Qadir dat hij zal worden geinstalleerd in Valencia. Sisnando Davides wordt na de verovering aangesteld als gouverneur (amil) van Toledo, namens Castilië. Kort daarna valt hij in ongenade, o.a. bij de aartsbisschop Bernard van Sedirac. Volgens Ibn Bassam heeft hij tevergeefs bij Alfons geprobeerd om de moskee in Toledo te sparen. Hij keert daarna terug naar Coimbra.

1085: In december wordt in Toledo de nieuwe kathedraal ingewijd. Dit was de moskee van Toledo. Sisnando Davides is voor deze gelegenheid terugekomen uit Coimbra.

1086: Bernard van Sedirac (ook genoemd Bernard van Agen, uit Gasconje) wordt door Alfons VI benoemd tot aartsbisschop van Toledo. In zijn eerste jaar als aartsbisschop neemt hij met geweld de moskee van Toledo in.

1092: In oktober wordt Yahya II al-Qadir, tot 1085 emir van Toledo, in Valencia geexecuteerd.

1097: Beleg van Toledo. Een aanval van het leger van Yusuf ibn Tashfin, emir van de Almoraviden (ca. 1061-1106) op Toledo. De stad wordt niet ingenomen. Bij de verdediging is o.a. Fortún Sánchez de Huarte, een onwettige zoon van Sancho Garcés.

1100: Beleg van Toledo. Yahya, zoon van emir Yusuf, belegert zonder succes Toledo, maar verovert wel enkele kastelen, waaronder Consuegra.

1109: Beleg van Toledo. Na de belegering van Talavera trekt Ibn Yusuf naar Toledo, dat voor drie dagen wordt belegerd en verwoest het omliggende gebied.

1114: De Almoraviden, onder generaal al-Mazdali ibn Tilinkan, wali van Granada en Almeria, nemen bij Toledo 500 gevangenen en plunderen Sagra.

1125: De Fransman Raymond de Sauvetât (uit Gasconje) wordt tot 1152 aartsbisschop van Toledo. Hij is de opvolger van Bernardo de Sedirac. Tijdens zijn bewind promoot hij de vertaling van Arabische werken in Latijn. Hiervoor is hij bisschop van Osma.

1136: Rodrigo González de Lara wordt gouverneur van Toledo namens Alfons VII van Castilië-León (1126-1157) en Galicië (1119-1157).

1144: Toledo komt aan graaf Manrique Pérez de Lara.

1162: Ferdinand II van León (1157-1188) verovert Toledo op Castilië.

1192: Martín López de Pisuerga, aartsbisschop van Toledo, stuurt priesters naar Noord-Afrika, Sevilla en andere moslimsteden, om de Arabische taal te leren.

1196: Beleg van Toledo. Yaqub al-Mansur, emir van de Almohaden (1184-1199) belegert Toledo en hij stopt de belegering na het verzoek van de moeder van Alfons IX van León (1188-1230) om de stad te sparen. Yaqub is ontroerd door dit verzoek en stuurt juwelen en andere waardevolle spullen naar haar.

1217: De aartsbisschop Rodrigo Jiménez de Rada van Toledo krijgt van paus Honorius III het bevel om voorbereidingen te treffen voor een kruistocht tegen moslims in Andalus. Hij wordt de Pauselijke legaat (gazant).

1369: Peter I van Castilië-León (1350-1369) trekt op tegen Toledo vanuit Sevilla met een leger met veel soldaten uit het Emiraat van Granada. Hij sterft in de handen van zijn halfbroer Hendrik.

Personen:
963 (352): Op 14 augustus (20 Radjab) overlijdt in Toledo de moefti en mushawar Ibn Masarra al-Tuyibi, Abu Ibrahim (Abu Ibrahim Ishaq ibn Ibrahim ibn Masarra al-Tuyibi al-Kattani al-Tulaytuli). Hij is in dezelfde stad geboren, rond 890 (277). Hij heeft 2 werken geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 4).

963: Op 22 november overlijdt in Toledo de uit dezelfde stad afkomstige blinde dichter en muhaddit (hadithgeleerde) Ibn Wasim, Abu bakr (Abu Bakr Mohammed ibn Wasim ibn Omar ibn Sa'dun al-Qaysi). Hij heeft 1 werk en poezie geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 5).

964/65? (353): In Toledo wordt de muhaddit Ibn Maymun al-Umawi, Abu Jafar (Abu Jafar Ahmed ibn Mohammed ibn Mohammed ibn Ubayda al?Umawi, genoemd Ibn Maymun) geboren. Hij overlijdt op 10 april 1010 (21 Sha'abaan 400) in dezelfde stad. Hij heeft werken geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 4).

981/82 (373): In Toledo wordt de hofarts, filoloog Ibn Qastar, Abu Ibrahim (Abu Ibrahim Ishaq ibn Qastar/Qustar) geboren. Hij overlijdt in dezelfde stad in 1056/57 (448). Hij heeft 2 werken geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 4).

999 (389): In Toledo wordt de arts, farmocoloog, botanist en landbouwwetenschapper Ibn al-Wafid (Abu al-Mutarrif Abd ar-Rahman ibn Wafid) geboren (997 wordt ook genoemd). Christenen noemen hem Abenguefit. Zijn grootste werk is de "Kitab al-adwiya al-mufrada" (De medicamentis simplicibus). Hij werkt hier 20 jaar aan. Daarnaast vele boeken over medicijnen. Al-Mamun van Toledo verheft hem tot vizier. Hij overlijdt in Toledo in ca. 1075 (467).

11de eeuw: Overlijden, wellicht in Toledo, van de wazir Ibn Mutanna, Abu Marwan (Abu Marwan Abd al-Malik ibn Mutanna). Wellicht is hij afkomstig uit Córdoba. Hij is in dienst van al-Ma'mun van Toledo. Hij heeft poezie geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 4).

999 (389): In Toledo wordt de arts, farmocoloog, botanist, vizier en landbouwwetenschapper Ibn al-Wafid (Abu al-Mutarrif Abd ar-Rahman, عبد الكريم ابن وافد اللخمى) geboren. Christenen noemen hem Abenguefit. Zijn grootste werk is de "Kitab al-adwiya al-mufrada" (De medicamentis simplicibus). Daarnaast vele boeken over medicijnen. Al-Mamun van Toledo verheft hem tot vizier. Hij overlijdt in Toledo in ca. 1075 (467).

1000: Geboorte in Toledo van de joodse rabbijn Juda ben Balaam (Yehouda ben Shmouel ibn Balaam) geboren. Hij overlijdt in 1070 in Sevilla.

1010/11 of 1012: Overlijden in Toledo de muhaddit (traditionist), faqih en asceet Ibn Shanzir, Abu Ishaq (Abu Ishaq Ibrahim ibn Mohammed ibn Hussein ibn Shanzir al-Umawi). Hij is in 963/64 geboren in Toledo. Het is bekend dat hij 4 werken heeft geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 5).

1015/16 (406): In Toledo wordt de faqih, mufti, hafiz Ibn Mugit al-Sadafi, Abu Jafar (Abu Jafar Ahmed ibn Mohammed ibn Mugit al-Sadafi al-Tulaytuli) geboren. Hij overlijdt in december/januari 1066/67 (Safar 459) in dezelfde stad. Hij heeft 1 werk geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 4).

1029: In een dorp bij Toledo wordt de wiskundige en astronoom al-Zarqali (Abu Ishaq Ibrahim ibn Yaḥya al-Naqqash al-Zarqali), door de christenen Arzachel/Azarquiel genoemd, geboren. Als instrumentenmaker werkt hij onder qadi Ibn Said in Toledo. Hij heeft het astrolabium verder ontwikkeld. Hij werkt tot ca. 1085 aan het hof van Toledo. Hij overlijdt in 1087.

ca. 1034 (425): In Toledo wordt de arts Ibn al-Lunq/Lunquh, Abu al-Hassan (Abu al-Hassan Ali ibn Abd ar-Rahman ibn Yusuf ibn Marwan ibn Yahya ibn al-Hussein ibn Aflah ibn Qays ibn Saad ibn al-Hasan ibn Tarif ibn Ali ibn al-Hassan/al-Hussein ibn Yahya ibn Said ibn Qays ibn Saad ibn Ubada al-Ansari al-Jazrayi al-Saidi al-Ubadi al-Tulaytuli) geboren. Hij overlijdt tussen 1104 en 1106 (498-499) in Córdoba. Hij heeft 1 werk geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 4).

1044: Op 28 augustus overlijdt in Toledo de faqih, nahwi (grammaticus) en sha'ir (dichter) Ibn Tabit al-Fihri, Abu Bakr (Abu Bakr Yahya ibn Abd Allah ibn Tabit al-Fihri al-Nahwi). Hij is in dezelfde stad geboren. Hij heeft poezie geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 5).

ca. 1066: Overlijden in Toledo van de secretaris en dichter Ibn Suleiman al-Lajmi, Rashid (Abu al-Hassan Rashid ibn Suleiman ibn Musa ibn Arif al-Lajmi al-Yanashti). Hij is in dienst van emir al-Ma'mun van Toledo. Hij heeft poezie geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 5).

1070: Overlijden op 6 juli van de wetenschapper, historicus en qadi Said al-Andalusi (صاعد الأندلسي), ook genoemd al-Qurtubi of al-Tulaytuli. Ten tijde van de fitna verhuist zijn familie van Córdoba naar Almería. In 1046 trekt hij naar Toledo. In Toledo wordt hij qadi. Hij is in 1029 in Almería geboren.

1075: Op 8 mei overlijdt in Toledo de arts en agrónomo Ibn Wafid, Abu al-Mutarrif (Abu al-Mutarrif Abd ar-Rahman ibn Mohammed ibn Abd al-Kabir ibn Yahya ibn Mohammed al-Lajmi). Hij is in 1008 (tussen 7 augustus en 4 september) in dezelfde stad geboren. Hij heeft 8 werken geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 5).

1085: Na de verovering van Toledo in vluchten de botanisten Ibn Bassal al-Tulaytuli (Abu Abd Allah Mohammed ibn Ibrahim ibn Bassal) en Ibn al-Luengo, student van Ibn Wafid, naar het hof van Sevilla. In 1075 schrijft Ibn Bassal voor de emir van Toledo het boek "Diwan al-filaha" ("Het boek van de landbouwwetenschap"). Ook schrijft hij "al-Qasd wa 'l-Bayan", die hij opdraagt aan al-Mamun van Toledo. Ibn Bassal onderneemt regelmatig de hadj en bezoekt op zijn reizen Sicilie, Cairo en Khurasan in Perzie. Daar maakt hij allerlei botanische beschrijvingen.

1086/87/88 (479/480): Overlijden, wellicht in Toledo, van de uit dezelfde stad afkomstige ulama Ibn Qardiyal, Abu Abd Allah (Abu Abd Allah Mohammed ibn Ali ibn Ibrahim al-Umawi). Hij heeft 1 werk geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 4).

ca. 1096 (489): Overlijden van de uit Toledo afkomstige wiskundige Ibn Domingo ofwel Abu Jafar Ahmed ibn Jamis ibn Amir ibn Dumiy (Domingo).

1096 (489): Overlijden in Toledo, de uit dezelfde stad afkomstige historicus Ibn Mutahir, Abu Jafar (Abu Jafar Ahmed ibn Abd ar-Rahman ibn Mutahir al-Ansari). Hij heeft 1 werk geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 4).

ca. 1252: Overlijden in Toledo van de nahwi (grammaticus) en qari (Koranvoordrager) Ibn Simak al-Ma'afiri, Abu Mohammed (Abu Mohammed Fudayl ibn Mohammed ibn Abd al-Aziz ibn Simak al-Ma'afiri). Hij is in de 2de helft van de 12de eeuw geboren in Sevilla. Hij heeft 1 werk geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 5).

14de eeuw: In deze eeuw leeft in Toledo de joodse astronoom Ibn Waqar, Yusuf (Yusuf ben Ishaq ben Musa ben Waqar). Hij vertrekt in 1320/21 uit Toledo. Hij heeft een astronomisch werk geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 5).

14de eeuw: In deze eeuw leeft in Toledo de joodse arts en historicus Ibn Waqar, Yusuf (Yusuf [ben Ibrahim?] ibn Waqar al-Isra'ili al-Tulaytuli). Hij heeft 2 werken geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 5).

14de eeuw: In deze eeuw leeft in Toledo of Guadalajara de joodse arts en astronoom Ibn Waqar, Ismail (Samuel ben Waqar). Hij heeft een medisch werk in arabisch geschreven ("Biblioteca de al-Andalus", Vol. 5).

Bronnen:
The world of El Cid: chronicles of the Spanish reconquest (Simon Barton)
The Muslim conquest and settlement of North Africa and Spain (Abd al-Waḥid Dhannun Taha)
http://www.ibntufayl.org
http://cronologiahistorica.com
http://www.galeon.com/castillossoria/gormaz.htm
http://remacle.org/bloodwolf/arabe/alathyr/croisades2a.htm
http://www.geneall.net/W/per_page.php?id=14687
http://www.enciclopedianavarra.biz/navarra/fortun-sanz-de-huarte/7786/1
http://aache.eu/herreracasado/1985/01/01/la-marca-media-de-al-andalus-en-tierras-de-guadalajara/
http://www.eea.csic.es/index.php?option=com_content&task=view&id=83&Itemid=43&lang=en